Złoty Stok to niewielkie miasteczko położone w powiecie ząbkowickim w województwie dolnośląskim, bezpośrednio przy granicy czeskiej. Jest tam najstarsza kopalnia i jednocześnie huta przetapiająca rudę (obie niestety już nieczynne). Początkowo w kopalni wydobywano złoto, a później rudę arsenu.

W czasie największego rozwoju miasta w Złotym Stoku czynnych było 145 kopalń i kilkanaście małych hut. Wydobywano tutaj 30 tysięcy ton rudy rocznie, z której pozyskiwano ok. 60 kg złota. Było to ok. 8% światowego wydobycia złota. Zasoby złota jednak powoli wyczerpywały się, a dodatkowo w XVI w. nastąpił duży zawał w kopalni, w którym zginęło aż 59 górników, co zahamowało rozwój górnictwa.

Niedługo po tragedii do Złotego stoku przybył niemiecki aptekarz Hans Scharffenberg. Był on owładnięty ideą poszukiwania eliksiru młodości. Zamiast tego odkrył w kopalnianych hałdach rudę arsenu i zaczął pozyskiwać silna truciznę – arszenik. Kiedyś arszenik wykorzystywany był do produkcji farb (zieleń arszenikowa), do wyrobu szkła, do konserwacji skór i drewna, jako trutka na szczury oraz w stomatologii i medycynie. Obecnie większość jego zastosowań zostało zabronionych ze względu na dużą toksyczność i działanie rakotwórcze tego pierwiastka.

Kopalnię w Złotym Stoku zamknięto w 1960 r., a jej podziemne chodniki w większości zostały zalane. Szacuje się, że przez cały okres działalności kopalni wydobyto z niej 10 ton złota i 126 tysięcy ton arszeniku. Obecnie Złoty Stok jest miejscowością turystyczną. Do zwiedzania udostępniona jest Sztolnia Gertrudy, Chodnik Śmierci, Skarbiec, laboratorium Scharffenbera. Dodatkowo chętni wrażeń mogą odwiedzić Sztolnię Książęcą, odbyć podziemny spływ łodzią, zobaczyć podziemny wodospad i odbyć przejażdżkę podziemnym tramwajem. Nierzadko w kopani można spotkać gnomy. Zgodnie z legendą gnomy to górnicy, którzy zginęli w zawałach. Podobno spojrzenie w oczy gnoma gwarantuje spełnienie marzeń. Zamieszkały tutaj również przyjazne nietoperze 😉

(Przeczytany: 669 razy)